Verdichting in bestaande wijken

Atelier Rijksbouwmeester heeft drie teams gevraagd om ontwerpvoorstellen te maken, die in het kader van Flexwonen de bestaande woningvoorraad op 6 locaties in het land met 10% vergroten. In ons team, samen met Biq Architecten en Studio Bovengronds, hebben we voorstellen gemaakt voor verdichting die de kwaliteit van de bestaande wijken in verschillende steden verbeteren.

Opgave

De vraag vanuit de rijksbouwmeester komt voort uit het huidige woningentekort en de woningbehoefte, waarbij het allerlei groepen in de samenleving, zoals starters, (gescheiden) alleenstaanden, ouderen zonder kinderen, niet lukt om een geschikte woning te vinden. De natuurlijke reactie om het woningtekort op te lossen, is om naar de weilanden rond de steden te kijken. Onze studie naar Flexwonen toont aan dat er binnen de bestaande wijken genoeg ruimte is voor extra woningen, die bovendien de wijkstructuren verbeteren.

Problematiek in de wijk

Een ander probleem dat zich voordoet is dat er onvoldoende eengezinswoningen vrijkomen. Veel eengezinswoningen worden bewoond door een groeiende groep alleenstaande ouderen. Door de deze toename aan enpersoonshuishoudens in bestaande eengezinswoningen, verdunnen de bestaande buurten. De aanwezige voorzieningen zoals winkels en scholen lijden hieronder, wat uiteindelijk slecht is voor de buurt. Door deze buurten te verdichten met kleinere en betaalbare flexwoningen, kan de doorstroming op gang worden gebracht en tegelijkertijd brengt het de wijken weer op voldoende kritische massa om voorzieningen en scholen open te houden.

Locatie

De onderzochte locatie is een wijk met tweelaagse rijtjeshuizen met een kap, zoals deze in veel steden te vinden is. De opzet is weids; de woningen hebben ruime voor- en zijtuinen en de staatprofielen zijn breed en gericht op de auto. Overal is er plek om de auto te parkeren; op de ruime parkeervelden, in het haaksparkeren tegen de kopgevels of in de diverse hoven met parkeergarages. Door de ruime opzet van brede wegen en stoepen is het mogelijk om de parkeervelden grotendeels te verplaatsen naar parkeren langs de stoep. De kale parkeerplekken die vrijkomen zijn geschikt om kleine woningen toe te voegen.

Vier types

We onderscheiden vier type plekken die vrijkomen voor woningen, wanneer het parkeren verplaatst wordt: tegen de dichte kopgevels, in de pockets met privégarages, op de parkeervelden en op de plek van de privégarages bij woningen. De interventies die we voorstellen zijn kleinschalig en gericht op de verbetering van deze schrale plekken in het woonmilieu. Zij zijn verschillend van aard en liggen als confetti verspreid over de locatie.

Kopwoning

Een woning die we verder hebben uitgewerkt is de kopwoning. Tegen de blinde kopgevel met haaksparkeren passen twee kleine woningen van twee verdiepingen. Elke woning past precies op twee parkeerplekken naast elkaar. ‘Een huis van vijf bij vijf meter voor starters is wat wij voor ogen hebben. Netto heeft die woning veertig vierkante meter, een mooie maat voor starters. Er zit ook een klein tuintje bij, je zit anders heel dicht op de straat. De verwachting is dat veel starters geen auto hebben of kiezen voor een deelauto. Het zijn echt woningen bedoeld voor jonge mensen die net uit huis gaan. Naast deze hoge woningen naast elkaar, past een lage seniorenwoning, die net boven de tuinschutting van de bestaande bebouwing uitkomt.

Heeft u ook interesse in een studie naar de mogelijkheden voor verdichting? Neem contact met ons op!